Vergadering : Oordeelsvorming commissie Economie, 17 mei 2023 19:30:00

Bij agendering starten alle agendapunten 15 minuten later.

a) Na afloop een korte reflectie op de bijeenkomst.
b) Reminder enquête behoefteonderzoek

Portefeuillehouder: wethouder Frans Schatorjé 

De raad wordt voorgesteld om de Financiële Verordening gemeente Venlo 2023 vast te stellen. Dit naar aanleiding van nieuwe wetgeving. De Financiële Verordening uit 2018 komt te vervallen. In de financiële verordening worden de uitgangspunten vastgelegd voor het financiële beleid, het financiële beheer en de inrichting van de financiële organisatie, overeenkomstig artikel 212 van de Gemeentewet. 

Hiervoor is gebruik gemaakt van het  VNG-model Verordening financieel beleid, beheer en organisatie. Verder is gebruik gemaakt van de voorlopige bevindingen van het benchmarkonderzoek van de rekenkamer dat begin mei wordt opgeleverd.

Een deel van de aanbevelingen is overgenomen en een deel niet. Zie daarvoor het rekenkamerrapport ‘Bijsturen mogelijk maken'.

Wat ligt voor?
Met het vaststellen van de financiële verordening wordt het Planning & Control (P&C) proces voortaan anders ingericht. Aan de raad wordt jaarlijks voorgelegd:  

De Omgevingsanalyse, Kadernota, Begroting, Bestuursrapportage, Slotnota en Jaarstukken. De FinRap en VoRap komen te vervallen, daar komt de Slotnota voor terug. In het raadsvoorstel wordt toegelicht wat wanneer voorligt en wat de uitgangspunten en spelgregels zijn. De raad wordt gevraagd om in te stemmen met de uitwerking van de verordening in de verschillende hoofdstukken en artikelen. Sommige artikelen zijn nieuw, andere zijn komen te vervallen, zoals de rol van de auditcommissie. Kernvraag  is of “de informatiewaarde van de planning en control documenten is verbeterd door de raad betere bijsturingsmogelijkheden aan te bieden”.

Wat wordt gewijzigd?
Als de raad instemt met het raadsvoorstel worden de volgende onderdelen gewijzigd:
·         Vaststelling programma-indeling en paragrafen.
·         Autorisatie begroting en investeringskredieten.
·         Bestuursrapportage en grensbedragen.
·         Rechtmatigheidsverantwoording verantwoordingsgrens college.
·         Verruiming handelingsvrijheid college.
·         Financieel beleid.
·         Paragrafen bij begroting en jaarstukken.

Wat is nieuw?
·         De raad stelt de programmalijnen vast (autorisatie van begrotingswijzingen tussen de lijnen is een raadsbevoegdheid,) in plaats van de programma’s).

De autorisatie van investeringskredieten worden bij de begrotingsbehandeling meegenomen. Wel kan de raad bij de begrotingsbehandeling aangeven, welke investeringskredieten hij op een later tijdstip wil autoriseren. Zo kan de raad de autorisatie van politiek belangrijke investeringen combineren met de behandeling van de inhoudelijke kant van het investeringsvoorstel (Toelichting artikel 4).
·         Begrotingswijzigingen en beleidsbijstellingen worden meegenomen bij de behandeling van de bestuur rapportage en worden direct verwerkt in de begroting. In de bestuursrapportage wordt de voortgang van beleid en afwijkingen van baten, lasten en investeringen groter dan € 200.000 toegelicht. Dat was €100.000,- (artikel 5).
·         Bij de jaarrekening rapporteert het college over afwijkingen met een verantwoordingsgrens van 1% van de totale lasten van de gemeente, inclusief dotaties aan reserves (artikel 7).
·         De handelingsvrijheid van het college wordt verruimd voor budgetten die vooruitlopen op een raadsbesluit als die nog niet zijn opgenomen in de begroting. Denk aan de aan- en verkoop van goederen, werken en diensten tot € 200.000, het verstrekken van leningen, waarborgen en garanties tot € 200.000, grondaankopen tot € 2.500.000 en het verstrekken van kapitaal aan instellingen en ondernemingen (Toelichting artikel 8).

Vervolg
De in de verordening genoemde beleidsdocumenten worden verder iedere vier jaar geëvalueerd en geactualiseerd met uitzondering van de beheersplannen. Deze worden conform de BBV bepalingen eens in de vijf jaar geactualiseerd.

Portefeuillehouder: wethouder Frans Schatorjé

Centraal staat de vraag welke kaders de commissie aan het college wil meegeven voor de begroting. Tijdens de oordeelsvorming gaan de fracties daarover met elkaar in debat, ook om af te tasten waar aanvullingen of wijzingen nodig zijn en er moties of amendenten worden ingediend. Vragen voor de commissie zijn:

·         Welke kaders geven wij aan het college mee voor de begroting?
·         Wat willen wij nog aanvullen of wijzigen op de kadernota 2024 die voorligt?
·         Is de input uit de omgevingsanalyse hier voldoende in verwerkt? 

Wat ligt voor en waar vindt u dat?
Door het college worden 11 inhoudelijke kaders en het financiele kader voorgelegd (Hoofdlijnen pagina 9  - 12). Maar ook bij de toelichting op de programma’s vindt u aanvullingen op beleid. Dus het is goed om te checken wat dit jaar wellicht nog als voorstel terugkomt op de raadsagenda en wat niet. Op pagina 7 vindt u de samenvatting van de omgevingsanalyse en uitkomst van het raadsdebat.

Vraag is of de input uit de omgevingsanalyse voor u voldoende is verwerkt in de kadernota. De (inhoudelijke) kaders voor 2024 zijn volgens college “meegenomen en beperkt aangepast in vergelijking met vorig jaar”.

Reserve strategische investeringen € 50 miljoen
Met het op orde brengen van de financiële huishouding heeft Venlo een goede uitgangspositie om de komende jaren nieuwe initiatieven op te pakken. Concreet wordt voorgesteld om € 50 miljoen te reserveren voor de Maasopgaven, voor de verplaatsing van de jachthaven en verwerving en herontwikkeling van (delen van) de zuidrand van de binnenstad, Venlo-Noord en de Vastenavondkamp. In totaal is vanuit Venlo ongeveer € 57 miljoen nodig (aan een bruto-investering die in totaal ongeveer acht keer groter is). Het voorstel is om deze reserve voor strategische investeringen te voeden uit incidentele begrotings- en rekeningresultaten. Als u hiermee instemt dan wordt u bij de programmabegroting voorgesteld hiervoor een bestemmingsreserve in te stellen.

Woonlasten
Voorgesteld wordt om in deze coalitieperiode de woonlasten gelijk te houden.
In 2023 is hiervoor € 2 miljoen nodig, dat loopt op naar € 2,6 miljoen in 2026.
(Zie reservering woonlastenontwikkeling 2024 pagina 69). Vanaf 2026 zijn er  onvoldoende middelen beschikbaar. De ontwikkeling van de financiële positie van gemeenten vanaf 2026 is nog altijd onzeker. Verwacht wordt dat bij de meicirculaire meer duidelijkheid is over de nieuwe financieringssystematiek. Afhankelijk van de structureel aanvullende middelen van het Rijk komt het college met een aanvullend voorstel over de woonlastenontwikkeling.

Aan de raad wordt verder nog het beleidsplan afval voorgelegd over de kostenontwikkeling en beleidsmatige keuzes. Uitgegaan wordt van kostenreductie.

Ook bij de tussentijdse evaluatie van het gemeentelijk rioleringsplan wordt kritisch gekeken naar de kosten. Het uitgangspunt van 100% kostendekkende tarieven voor afval en riool wordt losgelaten.

Financieel
De reservering voor het opvangen van macro-economische ontwikkelingen blijft beschikbaar (€ 370.000 in 2024 en € 2.958.000 in 2025). Voor meer informatie over de reserves en de budgettaire context zie hoofdstuk 5.

 Inhoudelijke kaders toegelicht 

1.    Continuïteit, flexibiliteit en kansen
Instelling van het  strategische investeringsfonds voor projecten die aansluiten op de Strategische Visie Venlo 2040 (zie reserve strategische investeringen). Actueel is het nieuw provinciaal coalitieakkoord en het nieuwe regionaal uitvoeringsprogramma.

2.    Arbeidsmarkt
Voorkomen van schaarste op de (regionale) arbeidsmarkt.  Accent op Venlo onderwijs- en studentenstad, inzet vluchtelingen, vrijwilligerswerk of deeltijdwerk voor mensen die (gedeeltelijk) met pensioen gaan.

3.    Solidariteit
Aandacht voor inwoners die voor langere tijd afhankelijk zijn van een uitkering en voor inkomensgroepen die veel last ervaren van sterk stijgende prijzen. Bestrijding van armoede, laaggeletterdheid en uitsluiting.

4.    De wijk, het middelpunt van Venlo
Versterking van de participatie en de leefbaarheid van wijken, buurten en kernen. Vooral in die gebieden waar volgens de wijkanalyse en leefbaarheidsmonitor de grootste opgave ligt.

5.    De regio Noord-Limburg, het centrum van Europa
6.    Wonen, wonen, wonen
De behoefte aan woonruimte is urgent. Het oprekken van de bestaande contouren kan gemotiveerd verruimd worden als dat nodig is. Met oog voor de benodigde aantallen, kwaliteit en differentiatie.

7.    Samen,  met maatschappelijke partners. 
8.    Afmaken waar we aan begonnen zijn en zoeken naar aanvullende mogelijkheden en kansen
9.    Verbetering publieke dienstverlening: ondernemersloket
10.   Kritisch, doeltreffend en doelmatig
11.  Energie opwekking: gemeentelijk energiebedrijf

Tijdens het debat over de omgevingsanalyse is gevraagd om de mogelijkheden te onderzoeken van een gemeentelijk energiebedrijf en actieve of participerende rol van de gemeente Venlo. Met als achterliggende doelen het genereren van extra inkomsten en het financieel ondersteunen van huishoudens met energie-armoede.

Bijlagen 
Belangrijke bijlage bij de kadernota is Meetbaar Venlo.

Bijlage bij kadernota: jaarstukken 2022

Als achtergrondinformatie bij de behandeling van de kadernota ontvangt de raad ook de jaarstukken 2022.(RV 2023-44)

Let op: de jaarstukken 2022 en het bijbehorende raadsvoorstel worden pas inhoudelijk besproken in de raad van juni.

Zie de bijgevoegde annotatie.