Dossier Welvaart-Welzijn

Welvaart en Welzijn is door de raad aangewezen als een hoofdthema waar de raad de komende periode goed op in positie gebracht wil worden. Dit thema is gekoppeld aan het vraagstuk van de brede welvaart, balans privé en werk, ruimtegebrek, duurzaamheid, maatschappelijk verantwoord ondernemen en economische diversiteit. Op 16 november is een startbijeenkomst gehouden over Economische groei versus welzijn/leefbaarheid waar de raad in de gelegenheid wordt gesteld om aan te geven hoe het proces het beste kan worden ingericht. Centrale vraag was: Hoe kunnen wij samen met strategische partners aan de hand van strategische keuzes komen tot een economische ontwikkeling die een maximale bijdrage levert aan het vergroten van het welzijn van onze inwoners?’.

Bekijk het verslag en de presentatie van de startbijeenkomst op 16 november 2022.

Stand van zaken

Door het college en de organisatie zijn de nodige voorbereidingen voor het koersdocument van de nieuwe Economische Visie ter hand genomen dat aan de basis ligt van dit thema. Gestart is met een participatietraject, bestaande uit een aantal interviews en interactieve sessies met stakeholders, ondersteunt vanuit Buck Consultants. Op verzoek van de raad is naast vertegenwoordigers uit het onderwijs, ondernemers en de overheid ook nog gesproken met de omgeving (Quattro Helix). Op 19 april wordt een themabijeenkomst gehouden voor de raad over de Economische Visie. Het raadsvoorstel wordt in juni voorgelegd aan de raad.

Gestart is met een participatietraject, bestaande uit een aantal interviews en een drietal interactieve sessies met stakeholders, ondersteunt vanuit Buck Consultants. Op verzoek van de raad wordt naast vertegenwoordigers uit het onderwijs, ondernemers en de overheid nu ook nog gesproken met de omgeving (Quattro Helix). De raad ontvangt deze rapportage in het nieuwe jaar. Verder gaat de raad begin volgend jaar nadrukkelijk ook zelf in gesprek met bewoners en stakeholders uit de stad.

Toelichting

Hieronder vindt u een korte toelichting waar de nieuwe visie over gaat:

Internationaal (Sustainable Development Goals) en nationaal (Brede Welvaart) wordt erkend dat eenzijdige welvaartgroei vaak op gespannen staat met (de toename van) welzijn. In de nieuwe (inter)nationale standaards wordt niet gekozen voor welvaart of welzijn, maar voor een goede, nieuwe balans tussen welvaart en welzijn. Dit omdat welvaart een bijdrage levert aan welzijn. Ook in Venlo wordt onderkend dat de economische ontwikkeling die Venlo heeft doorgemaakt een keerzijde heeft. De analyse die in kader van de nieuwe economische visie is uitgevoerd toont aan dat de welvaartsgroei zich onvoldoende heeft vertaald in welzijn van de inwoners. Ondanks de economische groei scoort Venlo op diverse sociaal economisch indicatoren laag in vergelijking met andere steden. In de nieuwe economische visie die nu wordt opgesteld, wordt niet meer uitsluitend gekeken naar economische groei, maar wordt heel nadrukkelijk vanuit meer verschillende invalshoeken naar welvaart gekeken. Dat noemen we ‘brede welvaart’. Bij brede welvaart gaat het niet alleen om het vergroten van de (materiele) waarde, maar ook om het welzijn van mensen. Dat betekent dat er naast economische doelen, ook sociale en ecologische doelen worden nagestreefd, bijvoorbeeld gezondheid, onderwijs, milieu, werk-privé balans. Doel van de economische visie is dan ook niet het realiseren van welvaart, maar het bijdragen aan een bredere welvaart. Dit wordt vertaald in een aantal richtinggevende keuzes, met als primaire ambitie om te komen tot een zogenaamde waarde-switch: ‘from volume to value’. In de economische visie komt de focus meer te liggen op kennisontwikkeling en meer op bestaande dan op nieuwe werklocaties, bedrijven (mn MKB), infrastructuur, etc. Verduurzaming en stimulering van vernieuwing en maatschappelijke waarde, creatie door cross overs van onze speerpuntsectoren spelen hierin een belangrijke rol.

Vervolg

Na de gesprekken van de raad met de stad voert de raad het debat over die waardenshift.

Het gesprek met de stakeholders en de raad zoomt in op 2 vraagstukken:

1.    Vinden van de balans tussen welvaart en welzijn

Vraagstuk: hoe kunnen we samen met onze partners komen tot een economische ontwikkeling die maximaal bijdraagt aan het vergroten van het welzijn van onze inwoners?

Toelichting: economisch gaat het goed met Venlo, maar de welvaartsgroei heeft zich onvoldoende vertaald in het welzijn van onze inwoners. Ondanks de economische groei scoort Venlo op diverse sociaaleconomische indicatoren laag in vergelijking met andere steden.

2.    Vinden van de balans met de leefomgeving

Vraagstuk: Hoe kunnen we vanuit economie een bijdrage leveren aan de brede welvaartsgedachte oftewel het juiste evenwicht vinden tussen het economisch perspectief en de leefomgeving?

Toelichting: de komende jaren kunnen we voor wat betreft de ruimtelijk-economische ontwikkelingen in Venlo niet op dezelfde voet doorgaan als afgelopen jaren. Toch is behoud van voldoende werkgelegenheid noodzakelijk om brede welvaart te realiseren. Dit zet ons voor een aantal dilemma’s rondom milieu en maatschappij; demografische ontwikkeling staat op gespannen voet met versterking economie, welke kansen zien we voor maatschappelijk verantwoord ondernemen? Ruimteschaarste versus ruimtevraag nieuwe en gevestigde bedrijven etc.

Besluitvorming

De bevindingen van dit debat wordt verder uitgewerkt in het raadsvoorstel dat in Q2 2023 ter besluitvorming wordt voorgelegd aan de raad. 

Informatie

Wilt u meer weten over Brede Welvaart zie dan:

Data en informatiebronnen

In onderstaande tabel zijn verschillende bronnen te vinden met data die te maken hebben met het topic 'brede welvaart' . In de beschrijving zijn de indicatoren te zien welke betrekking hebben op dit hoofdthema.

Naam databron Beschrijving
Monitor Brede Welvaart CBS In de regionale Monitor Brede Welvaart wordt de brede welvaart van gemeentes, provincies en COROP-gebieden in kaart gebracht. Aan de hand van 42 indicatoren geeft de monitor een breed en divers beeld van de staat en ontwikkeling van de regionale samenleving.
GGD kennisplein/ gezondheidsmonitor Dashboard van de GGD Noord-Limburg over verschillende indicatoren die onder brede welvaart vallen, zoals kwaliteit van leven (welzijn), gezondheid, sociale contacten en meedoen in de samenleving.
Veiligheidsmonitor Dashboard met data over thema’s leefbaarheid van de woonbuurt, veiligheidsbeleving, slachtofferschap van criminaliteit, het oordeel van de burger over het functioneren van de politie en preventiegedrag worden onderzocht.
Venlo in Cijfers | Banen en arbeidsparticipatie Dashboard van Gemeente Venlo met data over werk, inkomen, banen en arbeidsparticipatie.
CBS | Statusscore Het CBS heeft cijfers over welvaart, opleidingsniveau en arbeidsmarktdeelname in onderlinge samenhang op laagregionaal niveau in kaart gebracht. 
Leefbaarometer De Leefbaarometer laat zien hoe de situatie van de leefbaarheid er is en hoe die zich in de afgelopen jaren heeft ontwikkeld. 
CBS | Nabijheid voorzieningen Deze tabel bevat informatie over de gemiddelde afstanden voor de inwoners van Nederland van hun woonadres naar de dichtstbijzijnde voorzieningen (bijvoorbeeld school, huisarts of bibliotheek).
Duurzaamheidsindex

De gemeentelijke duurzaamheidsindex is gebaseerd op drie dimensies:

Mens en maatschappij
Milieu en energie
Economie

CBS | Bbp, productie en bestedingen Deze tabel bevat kwartaal- en jaargegevens over de productiecomponenten, de bestedingencategorieën en de inkomensbestanddelen van het bruto binnenlands product van Nederland.
CBS | Economische groei Venlo De economische groei in de gemeente Venlo, de provincie Limburg en Nederland over de jaren 2019 tot en met 2021.
Kansen atlas De kansenatlas laat zien hoeveel kinderen die opgroeien in een gemeente als volwassenen verdienen, wat hun gezondheid is en wat hun schoolprestaties waren.
Stadspeiling Venlo Databank met cijfers uit de stadspeiling gemeente Venlo over sociale cohesie, duurzaamheid, gezondheid, participatie, zelfredzaamheid, eenzaamheid etc.
Conjunctuurklok en conjunctuur dashboard De Conjunctuurklok is een hulpmiddel voor het bepalen van de stand en het verloop van de Nederlandse conjunctuur. In de Conjunctuurklok komt vrijwel alle belangrijke economische informatie samen die het CBS tijdens de afgelopen maand c.q. het afgelopen kwartaal heeft gepubliceerd. Een belangrijk kenmerk van de conjunctuur is dat deze cyclisch verloopt. Perioden van hoge groei wisselen af met perioden van nauwelijks groei, of zelfs van krimp.

Contactmogelijkheden

Vindt u dat er informatie ontbreekt in dit overzicht of heeft u een vraag? U kunt contact opnemen met de griffie via raadsgriffie@venlo.nl.