Vergadering : Oordeelsvorming commissie Sociaal, 14 juni 2023 20:15:00

a.    Later gestart i.v.m. aanwezigheid wethouder bij verschillende onderwerpen in de andere commissies.

b.    Behoefte om na afloop een korte reflectie op de bijeenkomst te houden?

c. RC 2023-07 "RUD Limburg Noord; ontwerpbegroting 2024 GR RUD Limburg Noord en verzoek tot zienswijze" wordt toegevoegd aan de agenda van de Besluitvormende vergadering d.d. 28 juni.

Voorstel:
1. Vaststellen van de Re-integratieverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ gemeente Venlo 2023
2. Intrekken van de Re-integratieverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ gemeente Venlo 2022 zoals vastgesteld op 26 januari 2022 en de Verordening Loonkostensubsidie Participatiewet gemeente Venlo 2018 zoals vastgesteld op 20 december 2017

Aanleiding:
Het wetsvoorstel Breed Offensief is een brede agenda om de arbeidsmarktkansen voor mensen met een arbeidsbeperking te vergroten. De maatregelen voorgesteld in het Breed Offensief brengen wijzigingen in wet- en regelgeving met zich mee. Een van de consequenties is dat de Re-integratieverordening aangepast moet worden. Hiervoor is gebruik gemaakt van de modelverordening van de VNG.

Door de wetswijziging van de Participatiewet vervalt de verordeningsplicht over de wijze van het bepalen van de doelgroep loonkostensubsidie en de wijze van loonwaardebepaling. Hierdoor kan de verordening loonkostensubsidie, zoals vastgesteld op 20 december 2017 ingetrokken worden.

Concrete wijzigingen:

1.    De artikelen 1 tot en met 14 zijn inhoudelijk niet gewijzigd. De daarin genoemde instrumenten konden al ingezet worden. De wijzigingen hebben betrekking op verwijzingen naar artikelen.

2.    De artikelen 14a tot en met 14o zijn toegevoegd aan de verordening. Artikel 14a is van toepassing op de hele doelgroep van de Participatiewet, de artikelen 14b t/m 14o zijn alleen van toepassing voor de doelgroep van het Breed Offensief. Dit zijn de personen die niet in staat zijn om zelfstandig het wettelijk minimumloon te verdienen.

3.    In artikel 14a is de proefplaats opgenomen. Dat is een nieuw instrument in de Participatiewet waarvoor de voorwaarden verder in de verordening zijn uitgewerkt. De proefplaats is een re-integratie-instrument waarmee uitkeringsgerechtigden hun kans op werk kunnen vergroten. De werkgever kan tijdens de proefplaatsing de potentiële werknemer beter leren kennen; de werknemer krijgt de kans werkervaring op te doen en heeft zo meer kans om een dienstverband te krijgen.

4.    In artikel 14b is het aanvraagproces van de loonkostensubsidie geregeld. Tot nu toe verstrekt de gemeente op grond van de Participatiewet een werkgever loonkostensubsidie als die iemand in dienst neemt die behoort tot de doelgroep. In de praktijk wordt de inzet van loonkostensubsidie ambtshalve (dus zonder aanvraag) verstrekt. Voor die situaties waarin een werkgever of (potentiële) werknemer van oordeel is dat inzet van loonkostensubsidie kan helpen bij een duurzame arbeidsinzet, maar waarin de gemeente niet het initiatief neemt, is nu in de wet een expliciete aanvraagmogelijkheid voor werkgevers en werknemers opgenomen. De gemeente moet op een aanvraag voor loonkostensubsidie een besluit nemen. De aanvraag en het besluit verstevigen de rechtspositie van de (potentiële) werknemer en werkgever. Voor het administratieve proces maken we gebruik van het preferent proces loonkostensubsidie dat door de VNG beheerd wordt. Door deze toevoeging in de re-integratieverordening wordt de Verordening loonkostensubsidie Participatiewet overbodig en wordt daarom ingetrokken.

5.    In artikel 14c t/m 14e staan de algemene procedurebepalingen m.b.t. persoonlijke ondersteuning bij werk en overige voorzieningen. Het gaat dan om de voorwaarden, de aanvraagprocedure en wat in de beschikking vermeld moet worden.

6.    De artikelen 14f t/m 14k bevatten specifieke bepalingen voor de ondersteuning bij werk. Hier moeten we onder andere regelen aan welke kwaliteitseisen een jobcoach moet voldoen. We sluiten daarbij aan bij de eisen die door de MGR zijn gesteld in het programma van eisen. Op deze manier kunnen we gebruik blijven maken van het volledige aanbod binnen de MGR. Artikel 14j regelt de aanvraag voor een subsidie voor jobcoaching en de bijbehorende voorwaarden.

7.    In de artikelen 14l t/m 14o zijn specifieke bepalingen m.b.t. overige voorzieningen opgenomen. Het gaat dan om vervoer, meeneembare voorzieningen, werkplekaanpassingen en voorzieningen bij een visuele of motorische handicap. 

Mogelijke gevolgen:
Doordat alle inwoners en werkgevers in de gemeente ondersteuning kunnen vragen, kan dit voor knelpunten (langere wachttijden) in de uitvoering en voor overbenutting van het budget zorgen. Mocht blijken dat de wijziging meer impact heeft dan nu ingeschat, dan zal een aangepaste (striktere) verordening ter besluitvorming voorgelegd.

Financiën:
Dit voorstel heeft geen financiële gevolgen. De bekostiging vindt plaats binnen de vastgestelde budgetten.

Aandachtspunt:
Het advies van de adviesraad sociaal domein en bijbehorende RIB 75 zijn als bijlagen te vinden in GO bij de stukken ter behandeling van het raadsvoorstel op 14 juni.

Voorstel:
Vaststellen van de 1e Wijziging Afstemmingsverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ gemeente Venlo 2022

Aanleiding:
Sinds de inwerkingtreding van Afstemmingsverordening is gebleken dat er geen toepassing gegeven kan worden aan artikel 20 van de IOAW (Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers) en IOAZ (Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen). Dit artikel regelt dat het college de uitkering blijvend of tijdelijk kan weigeren naar de mate waarin iemand een lager inkomen heeft omdat op eigen verzoek het dienstverband is beëindigd zonder dat daar goede redenen voor waren.
Deze omissie wordt met het 1e wijzigingsbesluit hersteld. Met de wijziging beogen we een correcte uitvoering te kunnen geven aan de IOAW en IOAZ.

Financiën:
Dit voorstel heeft geen financiële gevolgen. De bekostiging vindt plaats binnen de vastgestelde budgetten.

De huidige afstemmingverordening is te vinden via: https://lokaleregelgeving.overheid.nl/CVDR672333/1

Voorstel:
Kennisnemen en vaststellen van het beleidskader Geldzorgen 2023-2031.

Aanleiding:
Eind 2022 is gestart met de herijking van het beleidskader 'Actief uit de armoede en schulden, een integrale aanpak 2018-2022'. De directe aanleiding hiervoor was de wettelijke verplichting om het schuldenbeleid iedere vier jaar te herijken.
 

Toelichting:
‘Armoede’ is een ingewikkeld thema waarbij ook schaamte een grote rol speelt. Daarom is er bewust gekozen voor de minder stigmatiserende titel ‘Geldzorgen‘.

In deze herijking wordt een visie op het armoedebeleid voor de komende acht jaar geschetst. Er is bewust voor deze langere periode gekozen omdat daarmee ruimte gecreëerd wordt om langdurig en duurzaam te investeren om op deze manier de gewenste verandering, die noodzakelijk is voor het realiseren van de visie, te bewerkstelligen.
Voor het onderdeel schuldhulpverlening (hoofdstuk 6) geldt een uitzondering. Dat wordt binnen 4 jaar geëvalueerd en bijgesteld, om aan de wettelijke eisen van de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening (Wgs) te voldoen.

Vanuit de grondige evaluatie van het voorgaande beleid en de behoeften van de inwoners opgehaald middels de dialoogsessies zijn een aantal resultaten af te leiden.
De meeste inwoners die gebruik maken van armoede- en/ of schuldenregelingen zijn tevreden, maar er is altijd ruimte voor verbetering. De belangrijkste verbeterpunten zijn:

1. Er is behoefte aan een integrale aanpak. De huidige aanpak en dienstverlening is nog vaak te versnipperd georganiseerd;
2. Burgerperspectief is structureel en duurzaam nodig;
3. Er kan nog meer ingezet worden op preventie. De meeste interventies nu zijn curatief;
4. Vitale gemeenschappen zouden nog sterker een rol kunnen vervullen bij het voorkomen/verminderen van armoede;
5. Het vertrouwen staat soms onder druk en vraagt extra aandacht;
6. Het systeem werkt niet altijd voor iedereen;
7. De gemeente heeft soms blinde vlekken, zowel in de uitvoering als bij het opstellen van beleid.

Om dit op te pakken zijn er een aantal pijlers in beleidskader. Zo wordt er geïnvesteerd in preventie, een toegankelijke en meer vindbare dienstverlening en het verbeteren van de interne en externe samenwerking tussen maatschappelijke partners.
 

1.    Preventie
Door te investeren in preventie wordt beoogd geldzorgen in de toekomst te voorkomen. Dit wordt gedaan door inwoners de juiste handvatten te bieden via voorlichting, vroegsignalering, begeleiding en educatie zodat ze in staat zijn betere financiële keuzes te maken.

2.    Toegankelijke en vindbare dienstverlening
Door te investeren in een toegankelijke en een beter vindbare dienstverlening wordt beoogd meer inwoners met geldzorgen te bereiken. Dit wordt gerealiseerd door de aanvraagprocedure van geldregelingen gebruiksvriendelijker te maken.

3.    Interne en externe samenwerking.
Door te investeren in de interne en externe samenwerking wordt beoogd meer inwoners effectiever te ondersteunen met interventies. Er wordt hierbij meer ingezet op integraal samenwerken en samenwerking met bestaande initiatieven en partners.

Het is van belang dat we meer inzicht krijgen in de effectiviteit van de interventies die ingezet worden in het kader van armoede- en schuldenbeleid. Dit wordt de komende jaren vormgegeven aan de hand van een verandertheorie (uitgewerkt in het beleidskader). Met deze theorie wordt in kaart gebracht welke verandering de komende jaren neergezet dienen te worden en welke interventies uitgevoerd zullen worden om tot deze verandering te komen. De effectiviteit van die interventies worden gemeten en ook zal er ingezet worden op het ontwikkelen van Maatschappelijke Kosten en Baten Analyses (MKBA’s) om zo ook de financiële effecten in kaart te brengen.

Financiën:
Dit beleidskader betreft een beleidskader op hoofdlijnen, waarin de koers voor de komende acht jaar wordt neergezet, waarna via het begrotingsproces aan de raad om besluitvorming wordt gevraagd over financiële doorvertaling.
Er wordt op een aantal onderdelen een doorkijk gemaakt naar mogelijke consequenties van voorgesteld toekomstig beleid en interventies en investeringen die kunnen bijdragen aan het verwezenlijken van de visie zoals omschreven in het beleidskader. Voor een nadere, gedetailleerde uitwerking van de mogelijke investeringen/kosten, wordt verwezen naar bijlage 2.

De voorstellen voor de bekostiging van aanvullend/ nieuw beleid vinden nadrukkelijk niet nu plaats, maar pas op het moment dat er in aanloop naar de begroting 2024 een integrale afweging gemaakt kan worden.

Vervolg
Het uitvoeren van het beleidsplan vraagt een gedegen gefaseerde aanpak welke wordt uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma, dat aan het college voorgelegd wordt ter besluitvorming uiterlijk in Q4 2023.
De raad wordt gevraagd om dit kader, dat de inhoudelijke visie voor het armoede- en schuldenbeleid voor de komende jaren schetst, vast te stellen. Bij de behandeling van de begroting 2024 zal er besluitvorming plaatsvinden op het ambitieniveau van het beleidskader en de financiële consequenties die dat met zich meebrengt. Na vaststelling van het beleidskader zal de raad jaarlijks worden geïnformeerd over de voortgang.

De rekenkamer heeft afgelopen jaren onderzoek gedaan naar het armoede- en schuldenbeleid van de gemeente Venlo. Zie hiervoor het Rapport rekenkameronderzoek. Oorspronkelijke onderzoek (2019) en opvolgonderzoek (2021)