Dossier Omgevingswet

Op 1 januari 2024 treedt de Omgevingswet in werking. De Omgevingswet staat voor een goede balans tussen het benutten en beschermen van de fysieke leefomgeving. Ook biedt de Omgevingswet gemeenten de mogelijkheid om met overzichtelijkere regels de leefomgeving meer in samenhang in te richten. Het biedt daarnaast meer ruimte voor lokaal maatwerk en leidt tot een betere en snellere besluitvorming. De wet is ook veelomvattend.

In dit dossier vindt u de volgende informatie:

  • Wat is de Omgevingswet?
  • Rol van de raad
  • Raadswerkgroep Omgevingswet
  • Planning
  • Pilot - Bestemmingsplan verbrede reikwijdte Tegelen
  • Relevante documenten
  • Relevante bijeenkomsten
  • Verdieping
  • Contact

Wat is de Omgevingswet?

Met de Omgevingswet wil de overheid de regels voor ruimtelijke ontwikkeling vereenvoudigen en samenvoegen. Zodat het bijvoorbeeld makkelijker is om bouwprojecten te starten. De Crisis- en herstelwet (Chw) maakt dit nu al mogelijk, bijvoorbeeld door bestaande regels aan te passen. De Omgevingswet gaat in op 1 januari 2024.

De vier belangrijkste doelen van de Omgevingswet zijn:

  1. Vergroten inzichtelijkheid en gebruiksgemak (toegankelijke regelgeving en informatievoorziening)
  2. Snellere en betere besluitvorming (meer vergunningsvrij, korte integrale procedures)
  3. Integrale aanpak via 1 omgevingsvisie en 1 omgevingsplan voor de hele gemeente
  4. Reductie regels en vergroten bestuurlijke afwegingsruimte

Rol van de raad

Gemeenten zijn verplicht om voor 1 januari 2024 een nieuwe Omgevingsvisie te laten vaststellen en uiterlijk 1 januari 2030 het Omgevingsplan. De wijze waarop we in Venlo invulling willen geven aan deze nieuwe planvormen (Omgevingsvisie en Omgevingsplan) is sonderend besproken met de raadswerkgroep Omgevingswet (18 maart en 16 juni 2021).

Raadswerkgroep Omgevingswet

Van april 2017 tot april 2022 had de door het Presidium aangewezen (niet politieke) raadswerkgroep Omgevingswet de opdracht, om de voorbereidingen op de Omgevingswet op inhoud en proces en rol van de raad te volgen, en ervoor te zorgen, dat de hele raad op de juiste onderwerpen en momenten werd geïnformeerd en actief betrokken. 
Sinds april 2022 is deze raadswerkgroep omgezet in een proces-raadswerkgroep, die het besluitvormingsproces van de raad vanaf zomer 2022 begeleidt en de raad hierop voorbereidt. Vóór 1 januari 2023 dient de raad nog enkele besluiten te nemen in het kader van de Omgevingswet (zie Planning).

Overdrachtsdocument 2022 aan nieuwe raadswerkgroep Omgevingswet

De ‘oude’ raadswerkgroep heeft rond de jaarwisseling van 2022 een Quickscan laten uitvoeren, om na te gaan in hoeverre de raad ‘in positie’ is en klaar voor zijn nieuwe rol onder de Omgevingswet. De uitkomsten van deze Quickscan zijn vertaald naar een Overdrachtsdocument met adviezen aan de nieuwe raadswerkgroep. Het Presidium van de in 2022 aangetreden nieuwe raad én de nieuwe proces-raadswerkgroep ondersteunen dit Overdrachtsdocument. Inmiddels is met de opvolging en uitvoering van deze adviezen een aanvang gemaakt.
Als belangrijkste advies geldt, om als raad vanaf nu vooral focus aan te brengen op zijn eigen rol als kadersteller en de uitvoering van de raadsbesluiten ook als raad te monitoren aan de hand van de ‘beleidscyclus’ (vinger aan de pols houden, periodiek evalueren en bijstellen).

Planning

De raad dient najaar 2022, vóór invoering van de Omgevingswet, een achttal besluiten te nemen. De planning hiervoor ziet er als volgt uit:

Planning thema's Omgevingswet t.b.v. gemeenteraad in 2022

September Oktober November December
Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit Raad
Wijzigingen planschadeverordening (Nadeelcompensatie onder Omgevingswet) Themabijeenkomst (gecombineerd met 3 thema's) Raad
Mandaatregeling Themabijeenkomst (gecombineerd met 3 thema's) Raad
Adviesrecht buitenplanse activiteiten Themabijeenkomst (gecombineerd met 3 thema's) Raad
Participatiebeleid/participatieverordening Themabijeenkomst (gecombineerd met 3 thema's) Raad
Omgevingsvisie (Nota van Uitgangspunten) Themabijeenkomst (gecombineerd met 3 thema's) Raad
Omgevingsplan (Nota van Uitgangspunten)
Daarin ook opgenomen:
- Bruidschat
- Opschonen/ harmonisatie lokale verordeningen
- Delegatie onderdelen Omgevingsplan
Themabijeenkomst (gecombineerd met 3 thema's) Raad
Legesverordening Raad

Pilot - Bestemmingsplan verbrede reikwijdte Tegelen

Voor de kern Tegelen is een nieuw bestemmingsplan opgesteld als experiment in het kader van de Crisis- en herstelwet. Met dit bestemmingsplan anticipeert de gemeente Venlo op de inwerkingtreding van de nieuwe Omgevingswet (1 juli 2022) en het nieuwe instrument Omgevingsplan. Omdat juridisch de benaming ‘Omgevingsplan’ nog niet kan worden gebruikt, spreken we in dit kader over ‘bestemmingsplan verbrede reikwijdte Tegelen’.

Vaststellen notitie van uitgangspunten experiment Omgevingsplan Venlo

Vaststelling bestemmingsplan verbrede reikwijdte Tegelen

Relevante documenten

Via deze Raadsinformatiebrief (RIB 2019-26) is de raad geïnformeerd over de ondernomen activiteiten en behaalde resultaten in 2018 van het project implementatie Omgevingswet in Venlo. De kernopgave is om de gemeentelijke organisatie voor te bereiden op de komst en inwerkingtreding van de Omgevingswet per 1 januari 2021*.

2018: Raadsinformatiebrief: Projectplan implementatie Omgevingswet 2018
2019: Raadsinformatiebrief en bijlagen: Projectrapportage 2018
2020: Raadsinformatiebrief en bijlagen: Voorontwerp Omgevingsplan kern Tegelen
2020: Raadsinformatiebrief en bijlagen: Vooruitblik Omgevingswet
2021: Raadsinformatiebrief: Aanpak Omgevingsvisie-Omgevingsplan

Relevante bijeenkomsten

Workshop “Raad in Beraad” 22 maart 2017

Inhoud: Eerste verkenning rol raad in het kader van de aanstaande Omgevingswet
Resultaten en afspraken: Raad wil:

  • experimenteren met pilot kern Tegelen
  • m.b.t. Participatie: meedenken over criteria, een realistisch plan met goede prioriteringen
  • m.b.t. Omgevingsvisie en Omgevingsplan: stapsgewijs ontwikkelen en leren, en vooraf evaluatiemomenten inbouwen
  • doorstart raadswerkgroep Omgevingswet, in een procesrol, de voorbereidingen op de omgevingswet volgend en ervoor zorgend, dat de gehele raad op de juiste onderwerpen en momenten wordt geïnformeerd en betrokken.

Presentatie "Implementatie Omgevingswet" 7 juni 2017

Inhoud: Uitgebreide en verdiepende uitleg doel Omgevingswet en gevolgen voor gemeenten. Met overzicht acties en fasering implementatie: voor bestuur en ambtelijke organisatie, en rol raad.
Resultaten en afspraken: Overzicht en inzicht in voorbereiding op de Omgevingswet door de gemeenten. Acties en transitie gemeentebestuur en ambtelijke organisatie, en impact voor rol raad. Raad moet besluiten ter voorbereiding op invoeringsdatum Omgevingswet én daarna.

Themabijeenkomst “Omgevingswet, eenvoudig beter” / rol van de raad 19 september 2018

Inhoud: (1) Inzoomen op ‘Omgevingswet Eenvoudig beter’ / rol raad en met welke instrumenten. (2) Workshop Rol van de raad
Resultaten en afspraken: Inzicht in impact voor de (rol van) de raad:

  1. beleids(vrije) ruimte: hoever reikt die en hoe mee omgaan? Raakt de kaderstellende/volksvertegenwoordigende/controlerende rol van raad
  2. sturen op ambities en belangrijke opgaven
  3. bewaken inwonersparticipatie
  4. nieuwe thema's b.v. gezondheid, veiligheid, duurzaamheid
  5. sturing via omgevingsvisie, omgevingsplan (en programma's)

Inzicht in ‘met welke instrumenten’ de raad hieraan inhoud kan geven. 

Adviesrecht raad bij buitenplanse activiteiten 8 april 2020

Inhoud: Informatie en uitleg over rol raad
Resultaten en afspraken: 

  • Inzicht in het instrument ‘adviesrecht raad bij buitenplanse activiteiten’ en rol raad onder de Omgevingswet
  • Vergelijking met het ‘oude’ instrument Verklaring van Geen Bedenkingen en lijst bij raadsbesluit 25 maart 2015, met gevallen waarvoor de Verklaring van Geen Bedenkingen niet vereist is.

  • Bekijk het verslag van de bijeenkomst

Themabijeenkomst “Zoektocht naar de rol van de raad onder de Omgevingswet” 7 oktober 2020

Inhoud: Interactieve themabijeenkomst/werkbijeenkomst over rol raad aan de hand van casuIstiek.
Resultaten en afspraken: 

Workshop Visies op Venlo op weg naar de Omgevingswet 17 februari 2021

Inhoud: (1) Werkbijeenkomst over de NOVI, POVI, GOVI en (2) Terugblik workshop Visies op Venlo.
Resultaten en afspraken: (1) Inzicht in betekenis, verschillen en samenhang van de diverse strategische visies als kader voor de Omgevingsvisie: welke opgaves zijn er en waar leggen we de accenten?

Over:

  • NOVI (Nationale Omgevings Visie)
  • POVI (Provinciale Omgevings Visie)
  • GOVI (Gemeentelijke Omgevingsvisie

 (2) Terugblik / resumé van de griffie op:

  • Doel workshop
  • Inhoudelijk
  • Dilemma’s
  • Participatie
  • Vervolgafspraken

Opzet Omgevingsplan en Opzet Omgevingsvisie 16 juni 2021

Inhoud: (1) Opzet en Plan van Aanpak Omgevingsplan (2) Opzet en Plan van Aanpak Omgevingsvisie.

Resultaten en afspraken: 

(1) Inzicht in de totstandkoming van het Omgevingsplan:

  • Vertrekpunt
  • Proces
  • Planning
  • Participatie

 (2) Inzicht in de totstandkoming van de Omgevingsvisie:

  • Vertrekpunt
  • Proces
  • Planning
  • Participatie
  • Vervolg

Project Implementatie Omgevingswet 16 juni 2021

Inhoud: Overzicht van fases en stappen van het gemeentelijke implementatie-traject Omgevingswet.
Resultaten en afspraken: Inzicht in alle fases en stappen van invoering voor de gemeente Venlo. Data zijn nog gerelateerd aan invoeringsdatum 1 juli 2021, doch fases/stappen blijven hetzelfde, ook bij latere invoeringsdatum.

Omgevingsplan Venlo, Plan van Aanpak, pilot kern Tegelen 10 november 2021

Inhoud: Opzet en Plan van Aanpak Omgevingsplan Venlo en pilot Tegelen
Resultaten en afspraken: Inzicht in:

  • Vertrekpunt, proces en planning Omgevingsplan Venlo
  • Stand van zaken pilot Tegelen
  • Procedure pilot Tegelen
  • Ontwerp bestemmingsplan

Omgevingswet positie raad Venlo 27 januari 2022

Inhoud: Verkenning en suggesties voor versterking positie Venlose raad in relatie tot Omgevingswet.
Resultaten en afspraken: Inzicht - n.a.v. een gehouden externe Quickscan (info bij de griffie) – om als raad beter in positie te komen:

  • Observaties
  • Wanneer als raad in positie?
  • Suggesties om mee te geven aan zittende én nieuwe raad 2022

Participatie en de Omgevingswet 9 februari 2022

Inhoud: Wat is het en wat is rol raad.
Resultaten en afspraken: Inzicht in:

  • Wat is participatie
  • Wat is het doel
  • Wettelijke instrumenten
  • Verplichte/onverplichte participatie
  • Opties en rol raad
  • Wat moet nog gebeuren
  • Participatiebeleid inhoud (VNG)
  • Planning en verloop participatie Omgevingswet
  • Participatie breder gemeentelijk kader (ambities en burgerbetrokkenheid)
  • Voorbeeld andere gemeente

 Themabijeenkomst oktober 2022

Deze themabijeenkomst was ter voorbereiding op drie te nemen raadsbesluiten in oktober, ter:

  • Vaststelling Participatiebeleid/Verordening: de raad stelt vast in welke gevallen er sprake is van verplichte participatie (is het betrekken van belanghebbenden bij initiatieven). 
  • Vaststelling Nota van Uitgangspunten Omgevingsvisie: in de Omgevingsvisie bepaalt de raad de kaders (hoofdlijnen) voor ‘inrichting’ van de gemeente.
    Bekijk de presentatie
  • Vaststelling Nota van Uitgangspunten Omgevingsplan: het Omgevingsplan is één plan voor de gemeente en omvat alle bestemmingsplannen binnen de gemeente.
    Bekijk de presentatie

 Themabijeenkomst woensdag 9 november 

Deze themabijeenkomst was ter voorbereiding op drie te nemen raadsbesluiten in december, ter:

  • Wijziging Planschadeverordening: deze procedureverordening regelt de uitvoering van nadeelcompensatie bij schadeveroorzakende besluiten of handelingen. 
    Bekijk de presentatie
  • Vaststelling Mandaatregeling: deze regeling beschrijft welke mandaten aan functionarissen worden gegeven om in bepaalde gevallen besluiten te mogen nemen namens het college van BenW.
  • Vaststelling Adviesrecht raad bij buitenplanse activiteiten: de raad moet - vóórdat de Omgevingswet van kracht wordt- een besluit nemen over welke Omgevingsplan-activiteiten de raad zélf advies wil geven. 
    Bekijk de presentatie
  • Bekijk de presentatie Participatie & de Omgevingswet

Verdieping

Contact

Vindt u dat er informatie ontbreekt in dit overzicht of heeft u een vraag? U kunt contact opnemen met de griffie via raadsgriffie@venlo.nl.